บล็อก (blog)
เป็นคำรวมมาจากคำว่า เว็บล็อก (weblog) เป็นรูปแบบเว็บไซต์ประเภทหนึ่ง
ซึ่งถูกเขียนขึ้นในลำดับที่เรียงตามเวลาในการเขียน
ซึ่งจะแสดงข้อมูลที่เขียนล่าสุดไว้แรกสุด บล็อกโดยปกติจะประกอบด้วย ข้อความ ภาพ
ลิงก์ ซึ่งบางครั้งจะรวมสื่อต่างๆ ไม่ว่า เพลง หรือวิดีโอในหลายรูปแบบได้
จุดที่แตกต่างของบล็อกกับเว็บไซต์โดยปกติคือ บล็อกจะเปิดให้ผู้เข้ามาอ่านข้อมูล
สามารถแสดงความคิดเห็นต่อท้ายข้อความที่เจ้าของบล็อกเป็นคนเขียน
ซึ่งทำให้ผู้เขียนสามารถได้ผลตอบกลับโดยทันที คำว่า "บล็อก"
ยังใช้เป็นคำกริยาได้ซึ่งหมายถึง การเขียนบล็อก
และนอกจากนี้ผู้ที่เขียนบล็อกเป็นอาชีพก็จะถูกเรียกว่า
"บล็อกเกอร์"
บล็อกเป็นเว็บไซต์ที่มีเนื้อหาหลากหลายขึ้นอยู่กับเจ้าของบล็อก
โดยสามารถใช้เป็นเครื่องมือสื่อสาร การประกาศข่าวสาร การแสดงความคิดเห็น
การเผยแพร่ผลงาน ในหลายด้านไม่ว่า อาหาร การเมือง เทคโนโลยี หรือข่าวปัจจุบัน
นอกจากนี้บล็อกที่ถูกเขียนเฉพาะเรื่องส่วนตัวหรือจะเรียกว่าไดอารีออนไลน์
ซึ่งไดอารีออนไลน์นี่เองเป็นจุดเริ่มต้นของการใช้บล็อกในปัจจุบัน
นอกจากนี้ตามบริษัทเอกชนหลายแห่งได้มีการจัดทำบล็อกของทางบริษัทขึ้น
เพื่อเสนอแนวความเห็นใหม่ใหักับลูกค้า
โดยมีการเขียนบล็อกออกมาในลักษณะเดียวกับข่าวสั้น
และได้รับการตอบรับจากทางลูกค้าที่แสดงความเห็นตอบกลับเข้าไป
เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์
จุดเด่นของ Blog
1. เป็นเครื่องมือสื่อสารชนิดหนึ่ง
ที่สามารถสื่อถึงความเป็นกันเองระหว่างผู้เขียนบล็อก
และผู้อ่านที่เป็นกล่มุเป้าหมายได้ชัดเจน
2. มีความสะดวกและง่ายในการเขียน Blog
ทำให้สามารถเผยแพร่ความคิดเห็นของผู้เขียน blog ได้ง่ายขึ้น
3. Comment
จากผู้ที่สนใจเรื่องเดียวกันบางครั้งทำให้เกิดการเรียนรู้ใหม่ๆ
ข้อแตกต่างของ Blog
กับเว็บประเภทอื่น
1. การใส่ข้อมูลใหม่ทำได้ง่าย
2. มี template
อัตโนมัติช่วยจัดการ
3. มีการกรองเนื้อหาแยกตามวัน
ประเภทผู้แต่งหรืออื่นๆ
4. ผู้ดูแลจัดการ blog สามารถเชิญ หรือ
เพิ่มผู้แต่งคนอื่นโดยจัดการเรื่องการอนุญาตและการเข้าถึงข้อมูลได้โดยง่าย
5. เจ้าของ blog จะเป็นผู้สร้างหัวข้อสนทนาเท่านั้น
Blog และวิถีของผู้คน
- Blogger หลายคนสนับสนุนแนวคิดเรื่อง open source
- Blog ส่งผลกระทบต่อสงั คมได้ เช่นบาง Blog
นั้นลูกจ้างอาจจะก่อรำคาญใจต่อนายจ้างและทำให้บางคนถูกไล่ออก
- คนใช้ Blog ในทางอื่นๆ เช่นส่งข้อความสู่สาธารณะ
อาจจะมีปัญหาตามมาได้ คือการไม่เคารพทรัพย์สินทางปัญญา
หรือการให้ข่าวที่ไม่น่าเชื่อถือได้
-
บางครั้งการสร้างข่าวลือก็เอื้อประโยชน์ต่อสื่อสารมวลชนที่สนใจเรื่องนั้น ๆ
ได้
- Blog เป็นการรวบรวมความคิดของมนุษย์
สามารถนำมาใช้ช่วยกับปัญหาด้านจิตวิทยา , อาชญากรรม , ชนกลุ่ม น้อย ฯลฯ
- Blog เป็นช่องทางเผยแพร่งานพิมพ์อย่างประหยัดและมีประสิทธิภาพ
ตัวอย่าง การโพสข้อความใน
BLBlog
ตัวอย่างของ Blog
Internet
Forum
- ทำหน้าที่คล้าย bulletin board และ newsgroup
-
มีการรวบรวมข้อมูลทั่ว ๆไป เช่น เทคโนโลยี, เกม,คอมพิวเตอร์, การเมือง ฯลฯ
-
ผู้ใช้สามารถโพสหัวข้อลงไปในกระดานได้
- ผู้ใช้คนอื่นๆ
ก็สามารถเลือกดูหัวข้อหรือแม้กระทั้งโพสความคิดเห็นของตนเองลงไปได้
Wiki - Wiki อ่านออกเสียง "wicky", "weekee" หรือ
"veekee"
- สามารถสร้างและแก้ไขหน้าเว็บเพจขึ้นมาใหม่ผ่านทางบราวเซอร์
โดยไม่ต้อง
สร้างเอกสาร html เหมือนแต่ก่อน
- Wiki
เน้นการทำระบบสารานุกรม, HOWTOs ที่รวมองค์ความรู้หลายๆ
แขนงเข้าไว้ด้วยกันโดยเฉพาะ
มีเครื่องมือที่ใช้ทำ Wiki หลายอย่าง เช่น Wikipedia
เป็นต้น
- Wikipedia เป็นระบบสารานุกรม (Encyclopedia)
สาธารณะที่ทุกคนสามารถใส่ข้อมูลลงไปได้
รองรับภาษามากกว่า 70
ภาษารวมทั้งภาษาไทย
-
มีการประยุกต์ใช้ซอฟต์แวร์วิกิที่สำคัญยิ่งในการสร้างสารานุกรม
ที่เปิดโอกาสให้ใครก็ได้มาร่วมกันสร้างสารานุกรมที่
http://www.wikipedia.org
- วิกิพีเดียในภาคภาษาไทยที่
http://th.wikipedia.org
-
ในปัจจุบันวิกิพีเดียถือว่าเป็นแหล่งความรู้ที่สำคัญ
-
ซอฟต์แวร์เพื่อสังคมที่ดี
พึงคงคุณลักษณะของการเปิดพื้นที่ให้กับปัจเจกบุคคลใน
การสื่อต่อสาธารณะโดยมีการควบคุมน้อยที่สุด
-
เพื่อให้การประมวลสังคม
เป็นไปอย่างอิสระปราศจากการครอบงำจากเจ้าของ
เทคโนโลยีให้มากที่สุด
-
ดังนั้นการสร้างหรือพัฒนาซอฟต์แวร์เพื่อสังคมใดๆ
พึงตระหนักถึงหลักการ
เคารพในสิทธิของปัจเจก (individual)
ให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้
ตัวอย่างเว็บไซต์ Wiki
Instant
Messaging
-
เป็นการอนุญาตให้มีการติดต่อสื่อสารระหว่างบุคคลบนเครือข่ายที่เป็นแบบ relative
privacy
- ตัวอย่างเช่น Gtalk , Skype , Meetro , ICQ ,Yahoo Messenger ,
MSN Messenger และ
AOL Instant Messenger เป็นต้น
ตัวอย่างโปรแกรม Instant Messaging
Tag
- วิธีการใช้ tag
นี้มีความสะดวกตรงที่ไม่ต้องจำลำดับชั้นการจัดระเบียบเช่นเดิม
การค้นเจอเว็บก็ได้จาก tag หลาย ๆ ตัวได้ ไม่จำกัดอยู่แต่ข้อมูลในFolder เดียวกัน
Joshua นำให้ทุก ๆ คนสามารถตรวจดูเว็บที่มี
การตั้งชื่อ tag
โดยผู้อื่นได้
กลุ่ม Tag ก่อตัวกันมองคล้ายกลุ่มเมฆ (Tag Cloud)
- เมื่อมีการใส่ tag เป็นจำนวนมากแล้ว ระบบของ ปัจเจกวิธาน
สามารถแสดงภาพรวมออกมาได้ว่า
ทุก ๆ คนใช้ tag ใดมากน้อยเพียงใด (ดังรูป) Tag
ใดที่มีคนใช้มาก ก็จะตัวใหญ่ tag ใดใช้น้อยก็จะตัวเล็ก
-
การแสดงภาพรวมนี้สามารถทำได้ทั้งของทุก ๆ คนรวมกัน หรือ
เฉพาะบุคคลไป
(ซึ่งจะชี้ให้เห็นได้ว่าบุคคลนั้นสนใจเรื่องใดบ้าง)
ตัวอย่าง Tag Cloud
ตัวอย่างการค้นหาเว็บที่เกี่ยวกับ Wallpaper ใน
del.icio.us
เนื้อหาข้อมูลข้ามสายกัน
(Cross-Navigation)
การใช้แกนในการค้นหาถึงสามอย่างได้ช่วยให้พบข้อมูลใหม่ ๆ เพิ่มขึ้น
แกนดังกล่าวได้แก่
• User: เว็บทั้งหมดที่ผู้ใช้ผู้นี้ใส่ tag ให้และเรียกดู
tag cloud ของผู้ใช้ผู้นี้ได้ด้วย
• Tag: เว็บทั้งหมดที่มีการใส่ tag และเรียกดู
tag ที่เกี่ยวข้องได้ด้วย
• URL: เว็บเว็บนี้มีใครใส่ tag บ้าง
และใส่ว่าอะไรบ้าง
การค้น อาจจะเริ่มจากที่ User แล้วไปที่แกน tag
และทำให้พบ tag ที่เกี่ยวข้องได้อีก โดยไม่ได้ตั้งใจไว้ก่อนแต่แรก
การใช้
tag สามารถพบได้ในการนำไปกับเนือหาอื่น ๆ
- Flickr.com เก็บ
และ ใส่ tag ให้กับรูปภาพ
- CiteULike.org เก็บและใส่ tag ให้เอกสารงานวิจัย
(academic paper)
- 43Things.com บันทึกสิ่งที่อยากทำในชีวิตพร้อมกับใส่ tag
ให้กิจกรรมนั้น
- Tagzania.com บันทึกสถานที่ และใส่ tag
ให้กับสถานที่หรือแผนที่
ตัวอย่าง tag/cat รวมภาพที่เกี่ยวกับแมวบน
Flickr.com
อนาคตของ ปัจเจกวิธาน (Folksonomy)
-
ระบบการใช้ tag จะมีการนำไปประยุกต์ใช้กับ Blog และ
Wiki
เพื่อความสะดวกให้การค้นหาความรู้ต่าง ๆ
ที่บรรจุไว้ในซอฟต์แวร์ทั้งสอง
-
ในระยะยาวอาจจะมีการแข่งขันของโปรแกรมลักษณะนี้อีกก็เป็นไปได้
โดยที่
อาจจะมีคุณลักษณะเพิ่มเติมที่ง่ายต่อการใช้งาน และมีความสามารถใหม่
ๆ
Networking standards
ในส่วนนี้จะกล่าวถึง
Internet Standard เป็นขบวนการที่เกี่ยวข้องกับทุกๆ protocol &
procedure
และระเบียบแบบแผนต่างๆ ที่ใช้ในระบบอินเตอร์เน็ต
ไม่จำเป็นว่ามันจะเป็นส่วนหนึ่งของ TCP/IP protocol หรือไม่ ในกรณีของหลายๆ
protocol
จะถูกพัฒนาและทำให้เป็นมาตราฐานด้วยองค์กรที่
ไม่ใช่เป็นองค์กรของอินเตอร์เน็ต
(non-Internet organizations)
TCP/IP
-
ข้อตกลงในการควบคุมการรับส่งข้อมูล และ internet หรือ protocol ของระบบ internet
Transmission Control Protocol/Internet Protocol
- โปรโตคอล TCP/IP
เป็นชื่อเรียกของชุดโปรโตคอลที่สำคัญ
มีการใช้งานกันอย่างแพร่หลาย
ตามการขยายตัวของอินเตอร์เน็ต/อินทราเน็ต
-
โปรโตคอลที่มีบทบาทสำคัญในการทำงานในเครือข่ายอินเตอร์เน็ต คือ Internet
Protocol
เนื่องจาก เมื่อโปรโตคอลอื่น
ๆต้องการส่งผ่านข้อมูลข้ามเครือข่ายในอินเตอร์เน็ตนั้น
จะต้องอาศัยการผนึกข้อมูล
(encapsulation) ไปกับโปรโตคอล IP ที่มีกลไกการระบุ
เส้นทาง(route service) ผ่าน
Gateway หรือ Router